Mszaki na wakacjach
Co można robić po złamaniu nogi? Czytać, oglądać seriale, urządzać krótkie spacery? Nie, to nie dla mnie. Większość planów urlopowych została odrzucona, bo a. zbyt intensywne podejścia, b. już tu byłam, c. nie ma noclegów, d. nie przyjmują zwierząt. Obżarstwo w Jagodnej zostało zastąpione obżarstwem w Czechach i wędrówkami po (wydawałoby się płaskim) Národní park Šumava. Obszar ten obejmuje teren górski wzdłuż granicy z Austrią i Bawarią. Kto mnie zna choć trochę wie, że chodzę z opuszczoną głową i nie raz zdarza mi się wpaść niepostrzeżenie na, liczącą kilka metrów, formę skalną. Gdybym mogła, chodziłabym na czworaka, jednakże istnieje ryzyko zdobycia nagrody Darwina.
Przejdźmy do sedna, czyli mięciutkiego, zielonego dywanu mojej opowieści. Mech, jaki jest każdy widział (mam nadzieję:)). Mchy należą do królestwa roślin, czego łatwo się domyślić po ich zielonym zabarwieniu. Te małe roślinki osiągają do 10 cm wysokości i zamiast łodyg oraz liści, posiadają łodyżki i chwytniki. Gdzieś tam jeszcze powinniście słyszeć o sporoficie, gametoficie, zarodnikach, splątku… ale zostawmy to botanikom. Jako pierwszy na dywaniku ląduje rodzaj płonnik (Polytrichum Hedw.). Nie podejmuję się rozpoznawania gatunków… nie znam się, zarobiona jestem. Płonniki występują na bagnach, w lasach i na terenach podmokłych, są pospolite w całym kraju. W Polsce częściowej ochronie gatunkowej podlegają płonnik cienki i płonnik pospolity.
Skoro już jesteśmy przy płonnikach to do tej samej rodziny należy złotowłos strojny (Polytrichastrum formosum), który tworzy rozległe, luźne darnie w zielononiebieskim kolorze. Występuje pospolicie na próchniejącym drewnie i skałach zarówno w lasach liściastych jak i iglastych.
Mamy płonnika to teraz czas na widłoząb miotlasty (Dicranum scoparium) występujący w borach iglastych, mieszanych i na torfowiskach. Jego cechą charakterystyczną są widlasto-rozgałęziony koniec łodyżki. W Polsce podlega częściowej ochronie gatunkowej.
Do tej rodziny należy również bielistka siwa (Leucobryum glaucum), która występuje w postaci poduszkowatych wzniesień. Występuje w podmokłych lasach, głównie iglastych. W Polsce podlega ochronie częściowej.
Skoro jesteśmy przy mięciutkich dywanach to czas na piórosza pierzastego (Ptilium crista-castrensis Hedw.) wyglądającego jak miniaturowa paprotka. Występuje na terenach bagiennych, w borach sosnowych i świerkowych. Należy do rodziny rokietkowatych, w Polsce występuje na terenie całego kraju, jest objęty częściowej ochronie gatunkowej.
Im bliżej wody, tym łatwiej spotkać torfowca ostrolistnego (Sphagnum capillifolium (Ehrh.) Hedw.) popularnego w Polsce (ciekawe jeszcze jak długo?). Tym samym do naszej rodziny dodajemy kolejną- torfowcowate. Łatwo poznać te rośliny po charakterystycznym czerwonawym lub czerwonobrunatnym kolorze. Torfowiec ostrolistny tworzy zbite darnie i jest w stanie pochłonąć 14 razy więcej wody niż wynosi sucha masa rośliny! Uważajcie, bo można solidnie zmoczyć buty 😉 W Polsce podlega częściowej ochronie gatunkowej.
No to mamy: 10 minut czytania (wraz z oglądaniem zdjęć) i 4 rodziny mchów. Płonnikowate, rokietkowate, torfowcowate i widłozębowate polecają się do dalszych obserwacji.